Λευκωσία: Tην επιλογή για εξαγωγή φυσικού αερίου με αγωγό προς την Τουρκία θέλει να συντηρήσει το Ισραήλ ως δέλεαρ για εταιρείες που θα ενδιαφερθούν για εξαγωγή. Στα πλαίσια αυτά περιλήφθηκε η αναφορά στο κοινό ανακοινωθέν Νετανιάχου και Αναστασιάδη για τον αγωγό καθώς και η ουρά, που θέτει ουσιαστικά το Ισραήλ στον «περιβάλλοντα χώρο» του Κυπριακού.

Είναι σαφές ότι η τακτική που υιοθέτησε η ισραηλινή κυβέρνηση για να προσελκύσει εταιρείες υδρογονανθράκων ενόψει νέου γύρου αδειοδότησης επηρεάζει και την Κύπρο, υπό την έννοια ότι μια από τις επιλογές είναι η μεταφορά του αερίου με αγωγό προς την Τουρκία.

Και όπως συναφώς μεταδίδεται από το Τελ Αβίβ, η ισραηλινή πλευρά επέμεινε στη θέση της με έντονο και κατηγορηματικό τρόπο.

Το ισραηλινό portal Ynetnews έγγραψε ότι κατά τη συνάντηση οι αξιωματούχοι του Ισραήλ διευκρίνισαν πως σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο δεν υπάρχει μηχανισμός για την άσκηση βέτο όσον αφορά τη διέλευση αγωγού φυσικού αερίου από την ΑΟΖ μιας χώρας και ότι για κάτι τέτοιο υπάρχουν μόνο μηχανισμοί συντονισμού και κάτι τέτοιο υπάρχει ήδη μεταξύ Ισραήλ και Κύπρου. Η Λευκωσία δεν συμφωνεί με την προσέγγιση αυτή σημειώνοντας πως εάν δεν λυθεί το Κυπριακό αγωγός δεν μπορεί να περάσει.  

Σε μια ασυνήθιστα μακρά συνάντηση, Αναστασιάδης και Νετανιάχου επιχείρησαν να ξεκαθαρίσουν το τοπίο και τα όποια προβλήματα δημιουργούνται από παρεμβάσεις του υπουργού Ενέργειας του Ισραήλ Yuval Steinitz, ο οποίος, παρά τις όποιες διαβεβαιώσεις του Πρωθυπουργού Νετανιάχου, είπε πως η τακτική που ακολουθεί εκφράζει την κυβερνητική προσέγγιση. Θέλουν να καταστήσουν το δικό τους πακέτο ελκυστικό ανεξαρτήτως εάν αυτό δεν αρέσει στην Κύπρο. 

Για το θέμα του αγωγού, πάντως, είναι πολύ νωρίς για να γίνουν συζητήσεις. Το θέμα δεν πρόκειται να ανοίξει τώρα, αλλά υπολογίζεται σε ένα χρόνο και μέχρι τότε κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει ποια κατάσταση θα επικρατεί στην Τουρκία.

Η κατάσταση στην Τουρκία συζητήθηκε στη συνάντηση της Κυριακής και είναι και άποψη των Ισραηλινών πως δεν μπορούν να έχουν εμπιστοσύνη στο καθεστώς της Άγκυρας και ότι η εσωτερική κατάσταση της χώρας είναι όπως την κινούμενη άμμο.

Διατυπώθηκε η  εκτίμηση ότι η κατασκευή αγωγού μπορεί να μην είναι εφικτή επιλογή. Αυτό πάντως που έχει σημασία είναι πως για το Ισραήλ παραμένει ως επιλογή σήμερα και ζήτησε και περιλήφθηκε στο κοινό ανακοινωθέν.

Είναι δε σαφές ότι η έμμεση αναφορά στο Κυπριακό («η επίλυση των εκκρεμούντων θεμάτων μεταξύ της Κύπρου και της Τουρκίας») και η εμπλοκή του Ισραήλ στις προσπάθειες λύσης, τοποθετεί τη χώρα αυτή στη μεγάλη εικόνα του προβλήματος. Το θέμα είναι ότι το συμφέρον του Ισραήλ σε σχέση με το αέριο είναι η κατασκευή αγωγού προς την Τουρκία. Κάτι που θέλει η Άγκυρα αλλά διαφωνεί η Λευκωσία. Τα υπόλοιπα θα διαφανούν στη συνέχεια.

Οι δυο κυβερνήσεις έχουν συζητήσει τον προγραμματισμό για νέα τριμερή συνάντηση κορυφής. Τούτη αναμένεται να γίνει εντός Νοεμβρίου, όμως θα οριστικοποιηθεί μετά από συνεννόηση με την ελληνική κυβέρνηση.
  
Γράφει: Κώστας Βενιζέλος